غار کلماکره، ششمین گنجینه بزرگ جهان
در استان لرستان چندین غار باستانی وجود دارد که ازجمله آنها میتوان به غارهای کنجی و یافته در خرمآباد، هومیان و میرملاس درکوهدشت و کلماکره در پلدختر اشاره کرد.
غار"کلماکره" یکی از غارهای باستانی لرستان است که دارای یک داستان شگفت انگیز و سرنوشتی پر از رمز و راز است. این غار از هر لحاظ مکانی بسیار امن برای پنهان شدن و موارد اضطراری به حساب می آید.
ارتفاع غار از سطح زمین حدود 650 متر است که دهانه آن به طرف درهای عمیق گشوده شده و از منظرگاه آن میتوان جلگه سیمره و کشکان را مشاهده کرد. غار کلماکره، از سه واژهی "کل" "ما" "کره" تشکیل شده که واژهی کل نوعی حیوان حلال گوشت کوهی این منطقه بوده ، واژهی ما به معنای مکان استقرار و کره نام نوعی درخت شبیه انجیر که در ورودی غار قرار داشته است.
این درخت تا سال ۷۴ بر دهانه غار وجود داشته، اما بعد از آن توسط حفاران غیرمجاز برای تهیهی آتش، قطع شده و در حال حاضر وجود خارجی ندارد. قدمت غار کلماکره به 2700 سال پیش بازمی گردد و به دلیل اشیا باستانی یافت شده در این غار از ارزش تاریخی بالایی برخوردار است و کاوش هایی در آن انجام شده است با مطالعه کتیبه های تاریخی کشف شده در این غار مشخص شد که اشیا مکشوف متعلق به خانواده ای سلطنتی هستند که در دوره عیلام نو بر مناطقی از جنوب لرستان حکومت می کردند.
غار کلماکره در تاریخ 22 مرداد 1384 و با شماره 13119 در ردیف آثار ملی ایران به ثبت رسید. اطلاعات بهدستآمده از اشیاء منسوب به غار کلماکره حاکی از آن است که این مجموعه یکی از شش گنجینه بزرگ کشفشده در جهان است. ازجمله اشیا منحصربهفرد این مجموعه، ریتون بزنشسته با بلندی 132 میلی مترو قطر دهانه 95 میلیمتر است و از دوتکه جدا از هم ساختهشده و بهصورت یک بزنشسته است که بهصورت قیفی به هم وصل شدهاند.
بسیاری از اشیای تاریخی و ارزشمند این غار توسط قاچاقچیان حفاری از کشور خارج شده اند. ازجمله این موزهها که آثار بینظیر غار کلماکره را در خود جایدادهاند میتوان به موزه لوور پاریس، سنپترزبورگ روسیه، متروپولیتن نیویورک، بریتیش میوزیوم لندن، موزه میهو ژاپن اشاره کرد. تعدادی از این آثار در موزههای مختلف داخلی ازجمله موزه ایران باستان، موزه قلعه فلک الافلاک، موزه تبریز و موزه ایلام نگهداری میشوند.