روستای خرانق در ۸۵ کیلومتری شهر یزد قرار گرفته است. این منطقه با معادن بسیارش و همچنین منطقه حفاظتشده دره انجیر که حیواناتی مانند کل، بز، میش، قوچ، گربه وحشی، سیاهگوش، یوزپلنگ و هوبره در آن یافت میشوند دارای اهمیت بسزایی است. به دلیل قرار گیری در منطقه کوهستانی شهر یزد هوای این روستا بسیار خنکتر از خود شهر است.
روستای خرانق جاذبههای دیدنی زیادی را در خود جای داده است و به همین دلیل هر ساله گردشگران بسیاری از سرتاسر دنیا به دیدن این روستا میآیند.
از جاذبهها و بناهای تاریخی موجود در این روستا میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
قلعه خرانق
مهمترین و مشهورترین جاذبه این روستا که به گفتة اهالی ۴۵۰۰ سال فدمت دارد. دلیل ساخت این قلعه حملات و غارتهای بسیاری بوده که دراین روستا توسط راهزنها و دزدان انجام میگرفته است. که باعث شده اهالی روستا قلعه خرانق را بسازند و به مدت طولانی در آن زندگی کنند. جالب است بدانید قلعه تاریخی خرانق، از معدود قلعههای دنیاست که در آن خانههای دو و سه طبقه وجود دارد و مانند نمایشگاهی است که غرفههایش از خشت و گل ساخته شده باشد.
کاروانسرای خرانق
این کاروانسرای بزرگ در نزدیکی قلعه خرانق قرار گرفته و از آثار تاریخی این روستا محسوب میشود. سالنهای بزرگ و ایوانهای بسیار این کاروانسرا نشان میدهد روزگاری یکی از مکانهای پررفتوآمد برای مسافران بوده است.
بقعه مشهدک
این بقعه در گورستان روستا واقع شده و مصالحش از گل و خشت است. بقعه مشهدک را طبق روایات محل نماز امام رضا (ع) میدانند.
مزار بابا خادم
این مزار نیز مربوط به خادم امام رضا (ع) است که در طول مسیر این امام بزرگوار بیمار شد و در گذشت. این بنا به صورت گنبدی شکل ساخته شده است.
پل خرانق
این پل که هیچ گاه محل عبورومرور افراد یا احشام نبوده است برای انتقال آب از یک ساحل به ساحل دیگر رودخانه کال ساخته شده است. یک پایه سنگی ساروجی در امتداد پل وجود دارد، در نتیجه به احتمال بسیار زیاد این پل بند یا سیلشکن بودن بوده است. طبق روایات تاریخی این سازه آبی یک سیل ویرانگر بسیاری از بخشهای خود را از دست داد اما دوباره به صورت پیشرفته تری تجهیز شد. همچنین به عقیده بسیاری قدمت این پل به دوران اشکانیان بازمیگردد. در حال حاضر رودخانه خشک شده و اهالی از پل خرانق برای رفت و آمد استفاده میکنند.
حمام خرانق
حمام تاریخی خرانق در کاروانسرا و در نزدیکی کشتزار قرار گرفته است. این حمام برای سهولت دستیابی به آب قنات در محلی گود ساخته شده است. سطح حمام از سطح مجموعه قلعه پایینتر و از سطح متوسط خود روستا بالاتر است، در نتیجه فاضلاب آن به راحتی به زمینهای اطراف قلعه هدایت میشوند.
مسجد جامع و حسینیه خرانق
این مسجد و حسینیه متصل به آن در قلب روستا قرار دارد و معماری منحصربهفردی دارد.
منارجنبان خرانق
یکی از سه منارجنبان ایران که تکان میخورند و درون قلعه و کنار مسجد قرار دارد تکان خوردن این منارجنبان باعث تعجب بازدیدکنندگان است.